W najbliższą niedzielę, po raz kolejny, obchodzony będzie na całym wybrzeżu Międzynarodowy Dzień Latarni Morskich. Święto to obchodzone jest corocznie w trzecią niedzielę sierpnia. W Polsce organizowane jest od 2001 roku.
Pomysłodawcą obchodów było brytyjskie Stowarzyszenie Latarników, które ustanowiło święto na cześć pierwszej ustawy o latarniach z 1789 roku uchwalonej przez Kongres Stanów Zjednoczonych. W Polsce Międzynarodowy Dzień Latarni Morskich organizowany jest od 2001 roku.
Pierwowzorem latarni morskich był ogień rozpalany wprost na nabrzeżnych skałach. Z czasem zaczęto używać urządzeń w formie żurawia, zwane blizami. Latarnie morskie istniały już w starożytności, a opisy pierwszych kolumn, na których rozpalano ogień pochodzą z 400 roku p.n.e. Najbardziej znana była latarnia morska na wyspie Faros z około 280 roku p.n.e.
Na terenie Polski najstarsze wzmianki o rozpalaniu ognia na brzegu (Garnek Wulkana) pochodzą z około 1070 roku. Często w charakterze latarni morskiej wykorzystywano istniejące obiekty – na przykład na Helu pierwszą latarnią był ogień rozpalany na wieży kościoła.
Od zawsze latarnie morskie były obiektem nawigacyjnym i wskazywały żeglarzom drogę do portu. Dziś – oprócz swej funkcji nawigacyjnej – w wielu przypadkach są ciekawymi zabytkami techniki i stanowią świetne punkty widokowe.
Na polskim Wybrzeżu znajduje się 15 czynnych latarni morskich. Cztery z 15 latarni na polskim wybrzeżu zarządzane są przez Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego.
Najwyższa jest w Świnoujściu, ma 68 m wysokości. Najniższa stoi w Jastarni, jej wysokość to tylko 13,3m. Najwyżej położona latarnia morska to Kikut koło Wisełki, która stoi na 76-metrowej wydmie. Niestety, nie jest udostępniona do zwiedzania. Najstarsza latarnia morska w Polsce stoi na Rozewiu, obecnie mieści się w niej muzeum latarnictwa.
Z okazji Dnia Latarni Morskich często organizowane są koncerty szantowe, obiekty zostają udostępnione do zwiedzania. Warto wykorzystać ten dzień i wybrać się do latarni, której jeszcze się nie zdobyło. Tym bardziej, że Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego jest pomysłodawcą, fundatorem i administratorem odznaki turystycznej „Bliza” – odznaki dla prawdziwych fanów latarni morskich. Zwiedzając systematycznie latarnie na polskim wybrzeżu i za granicą można zostać posiadaczem brązowej, srebrnej i złotej odznaki.
- Brązowa bliza to potwierdzone zwiedzenie pięciu dowolnych latarń morskich w Polsce, udostępnionych do zwiedzania, w czasie nie dłuższym niż kolejne dwa lata.
- Srebrna bliza to odznaka za wszystkie polskie latarnie, udostępnione do zwiedzania. Srebrna Bliza upoważnia do bezpłatnego zwiedzania latarni morskich będących pod opieką Towarzystwa, czyli latarnie w Krynicy Morskiej, Gdańsku – Nowy Port, Helu i Rozewiu,
- Złota bliza to zwiedzenie wszystkich polskich latarni, udostępnionych do zwiedzania + 3 latarnie zagraniczne.
Potwierdzenia odwiedzin zamieszcza się w specjalnej książeczce, nie musi to być pieczątka ze sklepiku – wystarczy paragon, wklejony w odpowiednie miejsce. Jak widać – warto skorzystać, a przy okazji zwiedzić te przepiękne obiekty. Zwłaszcza w ich Międzynarodowy Dzień.
A Wy ile już latarni morskich zwiedziliście…? Może akurat zdążycie zdobyć brązową blizę jeszcze w te wakacje? Zacznijmy od zachodniopomorskich latarni morskich.
Na zdjęciu: Kikut, najwyżej położona latarnia morska na polskim Wybrzeżu. Przypominamy, nie jest udostępniona do zwiedzania.
